ΓΙΑ ΠΟΙΑ ΕΥΡΩΠΗ ΜΙΛΑΜΕ;

Του καθηγητή Δρα Ηλία Φιλιππίδη

1. Το πρόβλημα προσδιορισμού της Ευρώπης

Η Ευρώπη έχει ένα όνομα αλλά πολλές μορφές. Η πολυμορφία της Ευρώπης πάλι έχει τετραπλό χαρακτήρα:

• α. η πολυμορφία των πολιτισμών της ανήκει στα συστατικά στοιχεία της ταυτότητάς της και αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό του πλούτου της και της ελκυστικότητάς της.
• β. η πολυμορφία των εθνικών συμφερόντων των ευρωπαϊκών χωρών έχει ανταγωνιστικό χαρακτήρα και αποτελεί τον βασικό παράγοντα, ο οποίος εμποδίζει την πολιτική σύγκλιση και την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ.
• γ. η γεωπολιτική ανεπάρκεια της Ευρώπης. Προτείνω την καθιέρωση του όρου γεωπολιτική ανεπάρκεια της Ευρώπης, για τον προσδιορισμό της γεωπολιτικής της ταυτότητας. Η Ευρώπη, όχι μόνο ως ΕΕ αλλά και ως ήπειρος , δεν μπορεί να εξασφαλίσει την ασφάλεια της παρά μόνο ως ισορροπία δυνάμεως και διεθνών σχέσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας.

Η Ευρώπη λοιπόν ως νησίδα ειρήνης και ευημερίας, ως συλλογικότητα, η οποία συμμετέχει στην διαμόρφωση της ιστορίας της ανθρωπότητας, νοείται μόνο ως άξονας και γέφυρα ισορροπίας μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Όταν η ΕΕ σύρεται από τα συμφέροντα του ενός ή του άλλου πόλου, τότε υποσκάπτει η ίδια τα δικά της συμφέροντα.

• δ. η εσωτερική ανισορροπία αναπτυξιακού και γεωπολιτισμικού δυναμισμού. Υπάρχουν δύο ρήγματα ετερότητας μέσα στον ευρωπαϊκό χώρο. Το ένα έχει αναπτυξιακό χαρακτήρα και αφορά την διαφορά ανάμεσα στις χώρες του Βορρά και του ευρωπαϊκού Νότου και το άλλο έχει γεωπολιτισμικό χαρακτήρα και αφορά δύο ακραία ευρωπαϊκά παραδείγματα, την νησιωτική Αγγλία από την μία πλευρά και την ηπειρωτική Ευρώπη αλλά ιδιαιτέρως την Γερμανία, από την άλλη. Δεν είναι τυχαίο, ότι οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι είχαν ως κύριους αντιπάλους την Γερμανία και την Αγγλία. Αυτή η αντίθεση αναβίωσε πάλι και υποχρέωσε την Αγγλία να υποκύψει στην ιστορική της ταυτότητα και να ζητήσει την αποχώρηση της από την ΕΕ.

2. Το μέλλον της Ευρώπης

Σήμερα η ΕΕ έχει μετατραπεί σε ένα γερμανικό οικονομικό φέουδο.

Αυτό οφείλεται σε τρεις λόγους:

• α. στην εκπληκτική αναπτυξιακή δυναμική της Γερμανίας σε συνδυασμό με την πλήρη αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της παγκοσμιοποιήσεως για τις εξαγωγικές χώρες.
• β. στην αναβίωση του γερμανικού εθνικισμού και κυριαρχισμού μετά την ενοποίηση της και
• γ. στην αναπτυξιακή και γεωπολιτική αποτελμάτωση της Γαλλίας με αποτέλεσμα την κατάρρευση του Γαλλο-γερμανικού άξονα.

Σήμερα δεν μπορούμε πλέον να μιλάμε για μία ευρωπαϊκή πορεία ενοποιήσεως αλλά για μία καθετοποιημένη γερμανοκρατούμενη Ευρώπη, με ένα νοθευμένο «κοινό» νόμισμα, χωρίς πνεύμα ενότητας και με άδηλο μέλλον.

Η ΕΕ δεν διαθέτει ένα κοινό όραμα για το μέλλον της. Οι δυο πρωταγωνιστές της, η Γαλλία και η Γερμανία, έχουν αντίθετες απόψεις, ενώ οι υπόλοιποι εταίροι γκρινιάζουν, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Πρόκειται για ένα τσίρκο, χωρίς ούτε ένα εντυπωσιακό νούμερο, που μπορεί να προκαλέσει κάποιον ενθουσιασμό.

Η Γερμανία δεν διαθέτει κανένα συναίσθημα γι’αυτό που λέμε «Ευρώπη». Τους ξέρω καλά και ξέρω τι λέω. Η Γερμανία θέλει την ΕΕ αλλά ως αντικείμενο οικονομικής εκμεταλλεύσεως, ως «αυλή» της, ως συνέχεια της ναζιστικής πολιτικής του «Ζωτικού χώρου» (Lebensraum).

Αυτό που η Γερμανία εννοεί ως «μεταρρύθμιση» και «αναβάθμιση» των λειτουργιών της ΕΕ δεν είναι ούτε ο εκδημοκρατισμός της ούτε η αλληλεγγύη ούτε η ομοσπονδοποίηση.

Συγκεκριμένα, η Γερμανία εξυπηρετείται από την ταύτιση του Ευρώ με την μονόπλευρη δημοσιονομική πολιτική της λιτότητας ανεξαρτήτως κοινωνικών συνεπειών και χωρίς καμμία ευθύνη των πλούσιων χωρών για επενδύσεις στις πτωχότερες. Η προσέλκυση επενδύσεων, οι εξαγωγές και η εξόφληση των χρεών είναι ευθύνη της κάθε χώρας.

Ως «μεταρρύθμιση» η Γερμανία προτείνει την αναβάθμιση του ESM (Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας) σε μόνιμο θεσμό, ως υπουργείου δημοσιονομικής πολιτικής της Ευρωζώνης και ελέγχου των προϋπολογισμών των κρατών μελών.

Έτσι το Ευρώ θα παραμείνει ένα απόλυτο μηχανικό μέσο διατηρώντας τις οικονομικές ανισότητες μεταξύ των κρατών- μελών και αφαιρώντας κάθε δικαίωμα αναμίξεως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εξεύρεση συμβιβαστικών πολιτικών λύσεων, πράγμα που παρέμεινε το ανεκπλήρωτο όνειρο του Αλέξη Τσίπρα…

Παράλληλα σε συνεργασία με τον διαχυτικό Ζ-Κ. Γιουνκέρ θα αρχίσει πίεση για την ένταξη όλων των χωρών –μελών της ΕΕ στη Ευρωζώνη, ώστε στο μέλλον, όποια χώρα θα θελήσει να βγει από το Ευρώ, να ξέρει, ότι θα υποχρεωθεί να εγκαταλείψει και την ΕΕ. Ο απόλυτος εκβιασμός !….

Από την άλλη πλευρά ο Εμμ. Μακρόν θέλει:

• α. να σώσει την γαλλική οικονομία, δημιουργώντας μία ιδιαίτερη γαλλο-γερμανική ζώνη μέσα στο πλαίσιο της ΕΕ!
• β. να αποκαταστήσει τον παλαιό Γαλλο-γερμανικό άξονα για κοινή διαβούλευση όλων των πολιτικών αποφάσεων, που θα αφορούν την ΕΕ και την εξωτερική πολιτική της.
• γ. να καθιερωθεί ο ίδιος ως ο οραματιστής της «νέας Ευρώπης» και να εξασφαλίσει διαχρονικά για την Γαλλία τον τίτλο του λίκνου της Ευρωπαϊκής ιδέας, της ευρωπαϊκής ιδεολογίας και του θεματοφύλακα των ευρωπαϊκών ιδεωδών.

Για να πετύχει το ελάχιστο θέλει να εκβιάσει την Γερμανία με μία γενικευμένη ανοικτή συζήτηση σε όλες τις χώρες –μέλη για το μέλλον της ΕΕ.

Φυσικά και στο τέλος θα επιρρίψει την ευθύνη στην Γερμανία, που «εκκώφευσε» στην φωνή των λαών της Ευρώπης ή θα την αναγκάσει να δεχθεί κάποιες υποχωρήσεις μη οικονομικού χαρακτήρα.

Ο Μακρόν είναι έξυπνος και ξέρει ότι μόνος του, ακόμη και ως Γαλλία, δεν μπορεί να πετύχει ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα. Χρειάζεται συμμάχους για την διαμόρφωση ενός κλίματος κοινής ευρωπαϊκής κληρονομιάς.

Αυτός ήταν ο σκοπός του λόγου του στην Πνύκα και της πρώτης επισκέψεώς του στο εξωτερικό ως πρόεδρου της Γαλλίας.Γι΄αυτό θα πρέπει να επανέλθουμε.

Δημοσιεύτηκε στα ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ την Πέμπτη 19 Οκτωβρίου 2017

filippidis103@yahoo.gr